Ở Việt Nam, Y học cổ truyền là một nghề vô cùng cao quý, có có lịch sử ra đời từ rất lâu, trước khi nền y học phương Tây xuất hiện. Nó được hình thành dựa trên nền tảng của Âm Dương- Ngũ Hành. Do đó, chữa bệnh bẵng phương pháp này chính là việc điều chỉnh để cân bằng Âm – Dương, từ đó giúp cải thiện sức khỏe, giúp cơ thể phục hồi nhanh chóng.

Các cách chẩn đoán bệnh trong Y học cổ truyền ở nước ta

Khác với các phương pháp chẩn đoán bệnh ở Y học phương Tây là xét nghiệm, siêu âm, nội soi, chiếu chụp, thì ở Y học cổ truyền lại có thể chẩn đoán được bệnh của bệnh nhân bằng các phương pháp ngoại quan như:

• Vọng Chuẩn: Đây là phương pháp mà bác sỹ Y học cổ truyền nhận biết, chẩn đoán bệnh của bệnh nhân qua hoàn cảnh sống và các dấu hiệu bên ngoài cơ thể của bệnh nhân.
• Văn Chuẩn: Đây là phương pháp mà các vấn đề về sức khỏe, bệnh tật của bệnh nhân được bác sỹ Y học cổ truyền nhận biết quaam thanh từ cơ thể và những tâm sự của bệnh nhân.
• Vấn Chuẩn: Bác sỹ Y học cổ truyền có thể xác định bệnh của bệnh nhân bằng cách đưa ra câu hỏi đối với bênh nhân và người nhà của bệnh nhân về nếp sống, thói quen hàng ngày, cách ăn uống, tâm sinh lý của bệnh nhân.
• Thiết Chuẩn: Đây là phương pháp duy nhất bác sỹ Y học cổ truyền sử dụng đến dụng cụ hỗ trợ để khám bệnh và dùng tay dể bắt mạch cho bệnh nhân.

Các phương pháp điều trị bệnh trong Y học cổ truyền.

Các phương pháp điều trị bệnh trong y học cổ truyền có thể chia ra thành ba cách đó là: châm cứu, thuốc uống hoặc bôi ngoài ra và xoa bóp.

• Phương pháp châm cứu: Đây là phương pháp đòi hỏi bác sỹ Y học cổ truyền phải nắm chắc được hệ thống kinh mạch và hàng trăm huyệt trên cơ thể con người. Bởi vì, huyệt và các, kinh mạch và lục phủ ngũ tạ trong cơ thể con người có quan hệ mật thiết với nhau. Do đó, khi bệnh nhân bị các vấn đề sức khỏe ở bộ phận nào thì bác sỹ sẽ châm cứu vào huyệt tương ứng với bộ phận đó.
• Uống thuốc: Trong y học cổ truyền sẽ chia ra làm hai loại thuốc đó là thuốc Nam và thuốc Bắc. Thuốc bắc là thuốc có nguồn gốc từ Trung Quốc được các lương y ở Việt Nam nghiên cứu và phát triển phù hợp với người Việt. Còn thuốc Nam là được các lương y Việt Nam nghiên cứu ra các vị thuốc trên đất nước Việt Nam, được chắt lọc từ hế hệ này sang thế hệ khác.
• Xoa bóp: Có thể nói phương pháp này gần giống với phương pháp châm cứu. Bởi trong phương pháp này, các bác sỹ Y học cổ truyền sẽ dùng tay xoa bóp vào các huyệt đạo trên cơ thể bệnh nhân thay vì dùng kim châm. Tuy nhiên tác động và độ chuẩn xác của phương pháp này không được chuẩn và chính xác như châm cứu. Do đó, phương pháp xoa bóp thường được áp dụng cho các vấn đề sức khỏe bên ngoài cơ thể người bệnh.

Ưu điểm và nhược điểm của nền Y học cổ truyền.

Thế mạnh

• An toàn: Nhưng phương pháp và nguyên liệu được sử dụng trong chẩn đoán và điều trị cho bệnh nhân trong Y học cổ truyền có tính an toàn rất cao. Các loại thuốc được sử dụng chủ yếu là những nguyên liệu lấy từ thiên nhiên như thân cây, rễ cây, lá cây, quả, hoa…Do đó thường không có độc tính và tác dụng phụ đối với cơ thể người bệnh. Không những thế, quá trình chế biến thuốc  cũng rất truyền thống  và thủ công, dựa chủ yếu vào tự nhiên.
• Mang lại hiệu quả: Y học cổ truyền đã được rất nhiều nước trên thế giới công nhận  về khả năng chữa bệnh của nó. Ngoài ra, nó còn trị được một số căn bệnh mãn tính mà Y học phương Tây cũng không tìm ra phương pháp. Y học cổ truyền không chỉ điều trị được bệnh mà nó còn có những loại thuốc giúp bổ xung dưỡng chất, có tác dụng làm đẹp cho con người.

 Nhược điểm

• Tốn thời gian: Các loại thuốc uống trong Y học cổ tryền thường rất kỳ công và tốn thời gian trong quá trình sắc thuốc. Hơn thế nữa, các loại thước trong Y học cổ truyền thường có mùi rất nặng và khá khó uống đối với nhưng người chưa quen.
• Bác sỹ Y học cổ truyền phải là những người thực sự giỏi mới được hành nghề: Khác với các bác sỹ Tây y , sau khi học song các chương trình đào tạo ở trường là có thể hành nghề .Thì các bác sỹ y học cổ truyền sau khi học song phảitrải qua một quá trình học học hỏi lâu dài, tích lũy kinh nghiệm, thử nghiệm rất lâu mới được hành nghề. Bởi vì chỉ cần một nhầm lần nhỏ trong khi bốc thuốc có thể dẫn tới tử vong cho người bệnh. Do bác sỹ Y học cổ truyền chủ yếu chẩn đoán bệnh qua quan sát và lắng nghe cơ thể của bệnh nhân và không sử dụng các máy móc y tế hỗ trợ.

Các vị thầy thuôc tổ của Y học cổ truyền Việt Nam.

• Lê Hữu Trác nổi tiếng với cuốn sách căn bản của Y học cổ truyền Việt Nam Hải Thượng Y Tông Tâm Lĩnh.
• Tuệ Tĩnh
• Giao sư Hồ Đắc Di.
• Bác sỹ Phạm Ngọc Thạch

Tóm lại Y học cổ truyền là nền Y học cổ, ra đời từ lâu đời nhưng có ý nghĩa mãi trong xã hội hiện đại, làm tăng hiệu quả chữa bệnh khi kết hợp với các liệu pháp từ phương Tây.